CONCERT – ANKARA
Faculty of Languages, History and Geography
14 November 1959
Adolfo
Camozzo conductor
Leyla Gencer soprano
Rossini Overture L’Italiana in Algeri
Bizet L’Arlesienne Suite No.2
Verdi Nel di' della vittoria ..... Macbeth
Verdi D’amor sull’ali rosee .... Il Trovatore
Leyla Gencer soprano
Rossini Overture L’Italiana in Algeri
Donizetti
Al dolce guida mi .... Anna Bolena
Verdi
Ma dall’arido stelo divulsa MacbethBizet L’Arlesienne Suite No.2
Verdi Nel di' della vittoria ..... Macbeth
Verdi D’amor sull’ali rosee .... Il Trovatore
ZAFER DAILY NEWSPAPER
1959.10.29
CUMHURİYET DAILY NEWSPAPER
1959.11.02
CUMHURİYET DAILY NEWSPAPER
1959.11.07
AKİS WEEKLY MAGAZINE
1959.11.11
MUSİKİ
Ankara
Leyla
Gencer sahnede.
Ankaralılar,
gecen salı akşamı Büyük Tiyatroda verilen bir konser için yer bulmakta hayli
güçlük çektiler. Birçoğu, bütün gayret ve ısrarlarına rağmen yer bulamadılar. O
gün orkestranın telefonları bir hayli işledi, ama ne kordiplomatiğe mensup
yabancı diplomatlara ne de musikiperverandan siyasi şahsiyetlere müsbet bir
cevap vermek kabil oldu. Çünkü biletler tamimiyle satılmış, hiç yer kalmamıştı.
Bir
orkestra konserine verilen bu fevkalade ehemmiyet sebepsiz değildi. İki senden
beri Amerika ve Avrupa’daki muvaffakiyetleri gazetelerde okunan ve geçen sene
eski Maarif Vekili Celal Yardımcı’nın emriyle. Yeni Opera Umum Müdürü bestekâr
Necil Kazim Akses tarafından görevine son verilen Leyla Gencer o akşam sahneye
çıkacak, Riyaseti cumhur Filarmoni Orkestrası ile en meşhur opera aryalarım
söyleyecekti.
Konsere
gösterilen alakada iki unsur rol oynuyordu: Biri, hakiki musiki severlerin
dünya ölçüsünde şöhret yapmış bir Türk sopranosunu dinlemek zevkini tatmak
arzuları, öbürü operadan çıkarılmış olan Leyla Gencer’in Operada konser vermeğe
nasıl geleceğini, nasıl karşılanacağını ve ses durumunum "ne
merkezde" olduğunu görüp anlamak isteyen "meraklıların"ın merakı.
Halbuki
işin merak edilecek bir tarafı pek yoktu, Leyla Gencer, daha birkaç ay evvel İtalya’da,
İtalyan Reisicumhurunun takdir ve tebriklerini kazanan muvaffakiyetli bir
temsil vermişti, bu bir. Sonra, Ankara’ya gelince, Orkestra idarecileri hem konserlerine
bir canlılık vermek hem kurdukları derneğe iyi bir hasılat temin etmek hem de
Leyla Gencer’i çoktan beri dinlememiş olan hakiki müzikseverlere onu tekrar
dinlemek fırsatını yaşatmak için kendisine müracaat etmişler. Leyla Gencer de
ne Orkestra ne de dinleyicileriyle bir ihtilafı olmadığı için bu teklifi kabul
etmişti, bu iki.
Gel
gelelim "meraklı" her şeyde merak edilecek bir şey bulur. Onun için
eski Maarif Vekilinin "görevine son verdiği” sopranonun iştiraki ile
verilen bir konseri, bu konser “bu konser Riyaseti cumhur Filarmoni Orkestrası üyelerinin
kurdukları bir musiki derneği yararına da olsa” Sayın Reisicumhurun Himayelerine
olması merak edilecek bir şeydir. Demek ki Leyla Gencer, eski Maarif Vekilinin
ve yeni Opera Umum Müdürünün istemedikleri, Operada hizmetine lüzum görmedikleri
bir sanatkâr olduğu halde Reisicumhurun himayesine aldığı bir konserde, aynı
Opera sahnesinde, bir gala konserinin solisti olarak, sesini duyuracak ve alkış
toplayacaktır.?
Evet
öyle. Ve öyle de oldu... Vakıa Leyla Gencer Opera sahnesinde teganni etti, ama sahneye,
sahne kapısından değil. Orkestra kapasından dolaşarak çıktı. Bunun elbette bir
manası vardı. Demek istiyordu ki ben Operanın değil, Orkestranın misafiriyim,
Opera
idarecileri de o akşam Leyla Gencer’in kendi misafirleri olmadığını biliyorlardı,
o kadar biliyorlardı ki dış kapının her akşamki sanat faaliyetine ait kartelasına
ismini koymadılar, o akşam kendisine gönderilen çiçeklerde bazı karışıklıklar
oldu, konseri televizyona almak için Basın-Yayın Umum Müdürünün gönderdiği İngiliz
Televizyon mütehassıslarına çalışma müsaadesi verilmedi ama, İngilizler inatçı
adamladır. Konserden sonra, orkestraya ait odalardan birinde Leyla Gencer’le
gene de bir mülakat yapmak imkanını buldular. Ne var ki 60 milyona hitap eden İngiliz
televizyonu seyircilerine ve dinleyicilerine Ankara’da da güzel bir Opera
binası ve sahnesi, kuvvetli bir Orkestra ve seviyeli bir musiki hareketi olduğunu
gösterecek yerde yalnız Leyla Gencer’i gösterebilecek...
Konsere
gelince; Adolfo Camozzo’nun İtalyan eserleri için münakaşa edilemeyecek zevkli
ve duygulu idaresi altında mükemmel verildi. Orkestra büyük bir sanatkarın
refakati ile çalmanın verdiği inşirahla severek, duyarak çaldı. Leyla Gencer de
o akşam. Amerika’nın ve İtalyanların kendisine en mühim sahnelerinde, en büyük
rolleri kara gözleri için vermediklerini bir kere daha göstermek fırsatını buldu.
"Anna Bolena", "Maskeli Balo", "Macbeth" ve
"II Trovatore" operalarının en güç ve en güzel aryalarını ancak büyük
primadonnalara has bir teknik, bir sanat ve bilhassa çok kuvvetli bir ifadeyle,
İtalyanca, söyledi. Bu söyleyişe hâkim olan başlıca unsurla: bilginin e devamlı
çalışmanın verdiği müzikalite, duygusun yarattığı sıcak ifade, ancak zekanın ram
edebileceği üstün bir virtuöziteydi.
Temsilden
sonra, gene aynı "meraklıların" gözleri hayretle açılırken sayın
Reisicumhur Leyla Genceri locasında kabul etti, kendisini tebrik etti. Bir az
sonra da Devlet reisinin, Leyla Gencere, "görevine son verenlerin önünde,
dinleyicilerine verdiği sanat heyecanından, halkın kendisini her zaman dinlemek
istediğinden takdirle bahsettikleri duyuluyordu.
ZAFER DAILY NEWSPAPER
1959.11.14
MİLLİYET DAILY NEWSPAPER
1959.11.15